istediğin herşeye sahipsindir ancak yine de kaybedersin.

"i started at the top and worked down" sözleri 25 yaşında Citizen Kane gibi efsanevi bir film çeken yönetmen, yapımcı, dahi Orson Welles'e ait.

orson welles hayatın neresinde olursa olsun kendini ifade etme ve nasıl bir kişilik olduğunu gösterme konusunda hiç çekinmedi. iki yaşında okumaya başlamış, yedi yaşında ilk kez piyano çalmış ve yirmili yaşlarının ortasında dünyanın en iyi filmi olarak kabul edilen citizen kane'i çekmiş bir adamdan bahsediyoruz.

ancak kendisine dair beni etkileyen şey; ne çektiği filmler, kullandığı teknikler, aldığı başarılar ne de döneme damga vurması olmuştur. welles büyük bir sinemacı olmadan önce onca ayrı işte çalışmış, tiyatrocu olmuş, radyoda programlar yapmış hatta sihirbaz gösterileri bile sergilemiş. hepsinden büyük hazlar almış ve başarılı olmuş. dünyaya dahi olarak gözlerini açan bu adamı hollywood bir şekilde gözden gelememiş. o da sanatın en büyüğü dediği sinemaya tutku ile bağlanıp yine en iyisini yapmıştır. zamanında kullandığı ışık, kamera ve kurgu tekniği sinema dünyasına çağ atlatmıştır.

welles'in daha sonra büyük kayıplar ve düşüşler yaşayarak gözden kaybolduğu yıllar sistemin asi çocuğu olmasından kaynaklanıyor desek yanlış olmaz. o muhteşem geçen yirmili yaşlarından sonra hiçbir zaman yurttaş kane kadar başarılı filmler yapamadı. hikayelerini istediği gibi kurgulayamadı. hatta birçok kez istediği kaynaklara ulaşmak kendini kötü bir yapımın yardımcı karakteri olarak buluverdi. hollywood çok zalim bir yer. godard ve bergman gibi sistemin içinde kalıp istenilenleri gerçekleştiremezsen istediğin kadar harika çocuk ol harcanırsın. tabi burada yıllardır welles'in gelmek istediğ noktaya ulaşmak için uğraşan insanların bu harika adamın başarılarını kıskanması ve kuyusunu kazmasının etkisi de var.

tarihte ayrımcılığa, tek bir yapı olmanın dışında kalan büyük bir çatlak olmaya karşı yüzyıllardır uydurulmuş harika bir söz vardır:

'ya bizdensindir ya da onlardan.'

incil'den, george orwell'e beauty and beast'ten mussolini'ye kadar birçok önemli kişilik ve eserin yazarları tarafından benzerleri dile getirilmiş bu söz welles için de geçerli olmuş. filmin ana karakteri kane'in hikayesi de öyledir zaten. istediğin herşeye sahipsindir ancak yine de kaybedersin. tam olarak öyle bir adamdır kane. sonunu kendi yazacak kadar zeki ve kaynaklı bir adam olsan da doğruları söylemek seni bizden yapmaz. eninde sonunda kaybeden olursun.

1915'te bugün dünyaya gelen orson welles için.